Öğretmenler Zorunlu Hizmetini Batıdaki Bir Okulda da Yerine Getirebilir mi?
Öğretmenler zorunlu hizmet yükümlüğüne tabidirler. Bazen zorunlu hizmet yükümlülüğünün ise sadece doğuda yapılabileceği kanısı hakim olmaktadır. Peki, zorunlu hizmet sadece doğu da mı yapılır?
Devlet memurlarının tümünde olduğu gibi öğretmenlerde de zorunlu hizmet mecburiyeti vardır, fakat diğer memurlara göre zorunlu hizmetleri biraz farklılık göstermektedir. Polis ve askerler de bölge ve il bazlı olan zorunlu hizmet öğretmenlerde ise il veya bölge bazlı olmayıp okul bazlı olarak belirlenmiştir.
Türkiye’de okulların hizmet puanları ve alanları belirlenirken 3 bölge ve her bölge de 6’şar alana ayrılmış durumda. Karıştırılan husus ise zorunlu hizmetin sadece Türkiye’de ayrılmış bölgelerinden doğu tarafında olan okullarda yapılacağıdır. Şunu belirtmeliyim ki zorunlu hizmet sadece doğu da değil Türkiye’nin her il ve ilçesinde yapılabilmektedir. Ayrıca doğuda da zorunlu hizmet sayılmayan okullar bulunmaktadır. Peki ama nasıl ve bunu nasıl anlaşılır?
Önemli olan çalışılan okul ve çevresinin şartları, Öğretmen ataması ve çalıştırılmasında güçlük derecesi bakımından güçlük çekilip çekilmemesi ve bu bakımından da tespit edilerek okullar derecelendirilmiştir. İşte böyle özelliklere bakılarak öncelikle Türkiye’deki iller benzer özellikler bakımından 3 bölgeye, bölgelerde bulunan her okul da yine çevre şartları ve okulun özelliklerine göre gruplandırılarak 6 alana ayrılmıştır.
17 Nisan 2015 Cuma günü ve 29329 sayılı resmi gazetede yayınlanan Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin `Hizmet Bölgeleri` Başlıklı Madde 37’de “Öğretmen ihtiyacı, coğrafi durum, ekonomik ve sosyal yönden gelişmişlik düzeyi, ulaşım şartları ile hizmet gereklerinin karşılanması yönünden benzerlik gösteren iller gruplandırılarak üç hizmet bölgesi oluşturulmuş ve bu iller, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-1 Hizmet Bölgeleri Çizelgesinde gösterilmiştir.” denilerek Türkiye genelindeki okulların bulundukları yere göre hizmet bölgeleri gösterilmiştir.
Hizmet Bölgeleri Çizelgesi ek-1
Aynı şekilde aynı yönetmeliğin 42. maddesi ise Zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanları ve sürelerini belirtmektedir. Şöyle ki;
Bakanlık öğretmen kadrolarında 6/5/2010 tarihinden sonra göreve başlayanlar:
a) Birinci hizmet bölgesindeki illerin;
1) 4 üncü hizmet alanındaki eğitim kurumlarında en az 7 yıl,
2) 5 inci hizmet alanındaki eğitim kurumlarında en az 6 yıl,
3) 6 ncı hizmet alanındaki eğitim kurumlarında en az 5 yıl,
b) İkinci hizmet bölgesindeki illerin;
1) 4 üncü hizmet alanındaki eğitim kurumlarında en az 6 yıl,
2) 5 inci hizmet alanındaki eğitim kurumlarında en az 5 yıl,
3) 6 ncı hizmet alanındaki eğitim kurumlarında en az 4 yıl,
c) Üçüncü hizmet bölgesindeki illerin;
1) 4 üncü hizmet alanındaki eğitim kurumlarında en az 5 yıl,
2) 5 inci hizmet alanındaki eğitim kurumlarında en az 4 yıl,
3) 6 ncı hizmet alanındaki eğitim kurumlarında en az 3 yıl,
çalışmakla yükümlüdür.
Zorunlu çalışma yükümlülüğü, 4, 5 veya 6 ncı hizmet alanlarından birinde ya da birkaçında yerine getirilebilir.
Zorunlu Hizmet Sayılan Alanlar ve Süreleri
1.alan |
2.alan |
3. alan |
4. alan |
5. alan |
6. alan |
|
1.bölge |
- |
- |
- |
7 yıl |
6 yıl |
5 yıl |
2.bölge |
- |
- |
- |
6 yıl |
5 yıl |
4 yıl |
3.bölge |
- |
- |
- |
5 yıl |
4 yıl |
3 yıl |
Okulların zorunlu hizmet kapsamında olup olmadığı ise yukarıdaki 3 bölgede bulunup bulunmamasına göre anlaşılamaz çünkü okullar hizmet bölgelerine göre değil hizmet alanlarına göre belirlenmiş durumda. O yüzden okul ayrılmış olduğu alanlarından eğer 4.-5.-6. Alanın içinde ise o zaman zorunlu hizmet yapılacağı anlamına gelmektedir. Örnek verecek olursak;
Ankara Mamak Zorunlu Hizmet Sayılan Okul
Türkiye’nin başkenti olan ve 1. Bölgede yer alan Ankara ili Mamak İlçesi’nin Ahmet Kabaklı ilk ve Ortaokulu 4. hizmet alan olarak belirlendiği için zorunlu hizmet kapsamında sayılır ve orda yapılan öğretmenlik süresi zorunlu hizmetten sayılır.
Diyarbakır Zorunlu Hizmet Sayılmayan okul
Diğer bir örnek ise Güneydoğu Anadolu’da olan ve 3. Bölgede yer alan Diyarbakır Yenişehir ilçesi Mustafa Kemal İlkokulu şartlar bakımından 1.hizmet alanı olarak belirlendiği için zorunlu hizmet kapsamından sayılmaz ve orda yapılan öğretmenlik süresi doğu görevinden de sayılmaz.
Yani bir okulun coğrafik bölge bakımından doğuda olup olmaması illa doğu görevi olacak ya da batı da diye doğu görevi sayılmayacak diye bir kısas yok. O yüzden okulların doğu görevi olup olmadığına bakarken Şubat 2017 tebliğler dergisinde yayınlanan okulların listesine bakmak gerekir. Tebliğler dergisini okulların değişen puanlarını öğrenmek adına takip etmekte de fayda var.
Kısacası okulların hizmet alanlarına bakarak zorunlu hizmet kapsamında mı yoksa değil mi karar verebilirisiniz. Eğer okul 1.-2. Veya 3. Hizmet alanına sahipse zorunlu hizmet kapsamında değil eğer 4.-5. Veya 6. Hizmet alanında ise zorunlu hizmet kapsamında sayılır. Yani siz zorunlu hizmet olan okulda çalışmak istiyorsanız 4.-5.-6. Hizmet alanı olan okulları seçmelisiniz.
Özetle, zorunlu hizmet sadece doğu da değil Türkiye’nin her bölgesinde her il ve ilçesinde de yapılabilir yeter ki hizmet alanı bakımında 4.-5.- 6. Alanda yer alsın.
Saygılarımla…
Sedat DEGER
Eğitimci Yazar
Yorum yazarak topluluk şartlarımızı kabul etmiş bulunuyor ve tüm sorumluluğu üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Mebpersonel.com İnternet Sitesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.