Mülakat İcat Oldu, Mertlik Bozmasın

Mülakat İcat Oldu, Mertlik Bozmasın

MEB Eğitim Kurumu Yöneticileri Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği Taslağı yayımlanmıştır. Bu taslakta geçen, mülakat üzerine bir değerlendirmede eğitim yöneticisi yazarımız Ali COŞKUNER'den geldi.

 Bunun bir atama ve yer değiştirme yönetmeliği olamayacağını, bu konuda yasal dayanağın bulunmadığını daha önceki yazılarımda değerlendirmiştim. Ancak alan memnun satan memnun olduğundan itiraz da edilmediği için işlemler yapılabiliyordu. Yine aynı şekilde yapılmaya devam edileceği anlaşılıyor. Fakat ya biri çıkıp kuyuya bir taş attığında ne olacaktır!? Bir zincirleme kazanın telafisi mümkün olabilecek midir!?

Mülakat İcat Oldu Mertlik …

Objektif yapılan yazılı sınavlara dayalı atamalarda pek itiraz olmuyordu. Fakat işin içine mülakat girince işler karışacaktır. Meslek hayatımda gördüğüm uygulamalara dayanarak söyleyebilirim ki; mülakat komisyonlarının tamamının teraziyi tam doğru tutabileceği kanaatinde değilim. Zaten teraziyi doğru tutmak isteyen de çok az sayıda çıkacaktır. Mülakattan murat bu mudur. İki yıl idarecilik yapmış, sekiz yıllık kıdemi bulunan ve yazılı sınavı kazanan bir öğretmenin yazılıda çıkan konuların aynısından sözlü sınava girmesi bana biraz garip geliyor. Sen yazılıyı kazandın amma nasıl kazandığından şüpheliyiz o yüzden bir kez de mülakat yapalım demek hakaret gibi bir şey. Böyle bir öğretmenin mülakata girmek isteyeceğini sanmıyorum. Böyle bir öğretmeni kimsenin mülakata almak isteyeceğini de sanmıyorum.  

Yazımın konusunu illerde kurulacak “Sözlü Sınav ve Değerlendirme Komisyonu” oluşturmaktadır.

Sözlü Sınav ve Değerlendirme Komisyonu: 

1- İl millî eğitim müdürü veya görevlendireceği bir millî eğitim müdür yardımcısı başkanlığında, 

2- Millî eğitim müdür yardımcısı veya şube müdürü, 

3- Millî eğitim müdür yardımcısı veya şube müdürü,

4- İlçe millî eğitim müdürü, 

5- Bakanlık merkez teşkilatından İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü tarafından görevlendirilecek bir temsilcinin katılımıyla beş asıl üyeden oluşacaktır.

 Aynı şekilde yedek komisyon kurulabilecektir. 

Bu Komisyonun, hayatlarında hiçbir sınava girmemiş ve kazanmamış olanlardan kurulma ihtimali vardır. 

Günümüzde alıyorsun bir öğretmeni hiçbir liyakat ve kariyer gözetmeden il müdürü yapabiliyorsun. Alıyor il milli eğitim müdür yardımcısı, ilçe müdürü ya da şube müdürü yapabiliyorsun. Bunlara da okul müdürlüğü sınavında yazılıyı kazanmış olanların mülakatını yapma görevi/yetkisi verebiliyorsun. Ne kadar yasal, ne kadar hizmetin gereği, ne kadar etik!

Asiller ve Sendikalar Öne Çıkarılmalıdır

Komisyon asillerden seçilmeli ve ilde şubesi bulunan her sendika bir temsilci bulundurmalıdır. Sendika temsilcilerinden üye sayısı yeterli olanlar komisyon üyesi olmalı, yetersizler ise gözlemci olmalıdır. Komisyona katılanlardan yapılan işlemi kayıt altına almak isteyenlere dürüstlük ve şeffaflık adına bu hak verilmelidir. 

Sözlü Sınav ve Değerlendirme Komisyonu’na sınava giren yönetici adaylarıyla aynı sendika üyeleri ve bu konuda şaibe taşıyanlar da alınmamalıdır. 

Komisyon şeffaf olmalı. Mesela taslakta “Sınav Komisyonu ve Sözlü Sınav ve Değerlendirme Komisyonu başkan ve üyeleri, kendilerinin veya boşanmış olsalar dahi eşlerinin, ikinci dereceye kadar (bu derece dâhil) kan ve kayın hısımlarının ve evlatlıklarının katıldığı sınavlarda görev alamazlar.” deniliyor. İyi güzel de, kapalı bir ortamda yapılan bir komisyon çalışmasında bunu kim denetleyecek? Yaptırımı ne olacak? Sonradan ortaya çıkması halinde atama iptal edilecek mi?

Sendikacı Etkisi

Aynı sendika üyeleri ne olacak. Günümüzde sendika üyeliğinin birinci derecede akrabalık boyutunda iş ve işlemleri etkilediği de dikkate alınmalıdır. Burada aynı şekilde sınava girecek kişi ile aynı sendika üyeleri de Komisyonda görev almamalıdır.

Çünkü bu şekilde yaşanmış örnekler var. Bazı illerde yanlış uygulamalar sonucu sendika üyelerine emsal olaylarda İl Milli Eğitim Disiplin Kurulunda ceza verilmezken aynı sendika üyesi olmayanlara ceza verilmesi uygun görülüyor. Yine bazı sendika üyelerinin yapmadığı işlerden dolayı başkasına ceza verilmiştir. Yasal dayanaksız cezalar verilebilmekte. Yasalara karşı uygulamalar yapılabilmektedir. İl milli eğitim müdürlüklerinde milli eğitim müdür yardımcıları ve şube müdürleri arasında bile sendikal durumlardan dolayı alenen ayırımcılık yapılabilmektedir.

Sözlü Sınav Komisyonu Zan Altında Kalmamalı

 Sözlü sınav soru bankası oluşturulacak mı? Komisyon bu soruları nereden bulacak? Kendileri mi hazırlayıp zarflara koyacak? Bunların ayrıntıları ne olacak? Zaten tarafsızlığından iyice şüphe duyulan kişilerin yaptıkları puanlamalar ne kadar güven verecek? Bu sorular dikkate alınmalı.

Sözlü Sınav ve Değerlendirme Komisyonu Ne Kadar Hassas Olabilir?

Sözlü sınav, özel şirketine personel alan patronlar tarafından iş görüşmesi olarak yapılsaydı hassas olunurdu. Çünkü şirkete katılacak güç ya da verilecek zarar hesaplanırdı. Şirketin zararına bir tercih yapılmaması beklenirdi.

Aslında mülakata karşı değilim. Okulu teslim edeceğimiz kişinin liderliğini, misyon ve vizyonunu elbette görmeliyiz. Bunu da ancak yüz yüze yapılan görüşmeyle anlayabiliriz. Fakat bunu yapabilecek kaç kişi var. Bunu yapacak kişiye ne kadar güven var. Bu mülakat konularındaki sorularla bunu ne kadar ölçebileceğiz.

Çoğumuzun aklından bazı memurlar için geçenler vardır. Kendi şirketinde üste para da verilse çalıştırmayacakları kişileri Devlet kurumunda yüksek maaşla çalışması için aracı olanları hatırlarız. İşte burada ilgili Komisyon üyeleri ne kadar hassas olacak? Değerlendirmede sendikal tercihler, siyasi telkinler, zümre ve grupların baskısı ne kadar etkili olacak? Ya da bu etkiye maruz kalabilecek kişileri mi tercih edeceğiz; yoksa maruz kalmayacak olanları mı?

Bu nedenle sözlü sınavın etkisi mümkün olduğunca azaltılmalı. 100 puan üzerinden yapılan değerlendirmelerde 70 puan alma zorunluluğu taslaktan çıkarılmalıdır. 

Demem o ki; bu sözlü sınavlar bizim bünyemize uymaz. Soyut kavramlarla yapılan değerlendirmeler, Komisyon üyelerini zan altında bırakarak hedefe koyacağı gibi bir anda yasal dayanağı olmayan atama ve yer değiştirmenin sonunu da getirebilir.

Ali COŞKUNER
Kamu Gazetesi


HABERE YORUM KAT
UYARI:

Yorum yazarak topluluk şartlarımızı kabul etmiş bulunuyor ve tüm sorumluluğu üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Mebpersonel.com İnternet Sitesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.