Son aylarda kamunun düzenlediği yemek ihalelerine organize bir yapı dadandı. Adrese teslim şartname ve şişirilmiş ortak tekliflerle rakiplerini eleyen organize grup, kamunun yüz milyonlarca lira zarara uğramasına neden oluyor.

ADRESE TESLİM ŞARTNAME

GEÇMİŞE DÖNÜK BELGE İSTİYORLAR

İşin niteliği ile ilgisi olmayan maddeler yüzünden çok sayıda firmanın ihaleye girmesinin önüne geçiliyor. Bazı ihalelerde bu daha da pervasızca uygulanıyor. İşe talip olan firmalardan daha önce hiçbir ihalede istenmemiş geriye dönük alınamayacak belgeler isteniyor. Bu belgeleri temin etmesi imkansız olan firmalar otomatik olarak devre dışı kalıyor.

YAKLAŞIK MALİYET OYUNU

DÜŞÜK VEREN ELENİYOR!

İhale verilmek istenen firma ve birlikte hareket eden 5-6 şirket, öğün başı fahiş denilebilecek yaklaşık maliyet teklifi veriyor. Ortak hareket eden bu firmalar birbirine çok yakın teklif vererek yaklaşık maliyet sınır değerini yukarıya çekiyor. Bu yolla hem sınır değerinin altında kaldığı için düşük teklif veren firmalar eleniyor, hem de maliyet yukarı çekildiği için devletten alınacak ücret fahiş denilecek seviyelere çıkıyor. Organize yapı içerisinde olmayan ve tüm bu oyunlara rağmen ihaleyi kazanma şansı bulunan firmalar da akıl dışı gerekçeler bulunarak devre dışı bırakılıyor. Bu oyunlar yüzünden rekabet ortamı sağlanamadığı ve maliyetler şişirildiği için devlet her yıl yüz milyonlarca lira zarara uğratılıyor.

'Ayşekadın' demeyince elediler

Milyonlarca lira kamu zararı

Sektörde faaliyet gösteren firmalar, bu oyunlara Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İstanbul İl Müdürlüğü'nün yaptığı yemek ihalelerini örnek gösteriyor. İddiaya göre müdürlüğün 2018 yılında yaptığı yemek ihalesine 21 firma katıldığı halde 17'si birbirinden ilginç gerekçelerle devre dışı kaldı. Devre dışı bırakılanlar arasında 29 milyon liraya kadar teklif sunanlar oldu. Sadece ortak hareket ettikleri öne sürülen 4 firmanın teklifi geçerli kabul edildi. Bu şirketlerin verdiği birbirine yakın tekliflerle fiyat 40 milyon 200 bin liraya çıktı. Sadece bu ihalede rekabet koşulları yok edildiği için kamu en az 10 milyon lira zarara uğratıldı. Ancak itirazlar üzerine ihale iptal edildi.

67 FİRMADAN SADECE 4'Ü KALDI

İŞLE İLGİSİ OLMAYAN ANALİZLER İSTENDİ

İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesinin son yaptığı yemek ihalesinde de benzer süreçler yaşandı. Fakülte komisyonu şartnameye ihale ile ilgisi olmayan maddeler kondu. Aile ve Sosyal Politikalar İstanbul Müdürlüğü şartnamesinde olduğu gibi, yemek idare mutfağında yapılacağı halde firma mutfağından işin niteliği ile ilgisi olmayan analizler istendi. Böylece ihaleye katılım düştüğü için fiyatlar organize yapı tarafından şişirildi. İhaleye katılan bazı firmalar 107 ila 133 milyon lira arasında değişen teklifler verdi. Ancak organize hareket eden firmaların 225 ila 270 milyon arasında değişen teklifleri ile alt sınır 165 milyona kadar yükseltildi. İhalenin böyle sonuçlanıp düşük teklif veren firmaların elenmesi durumunda 100 milyon lirayı aşkın kamu zararı oluşacak.

24 firmaya şartname engeli

İPTAL EDİLMELİ

Adrese teslim şartnamesi yüzünden bu ihaleye de müdürlüğün çalıştığı firma ve birlikte hareket ettikleri öne sürülen 6 firma katılabildi. 24 firma ise şartname yüzünden ihaleye giremedi, yaptıkları itirazlar da sonuçsuz kaldı. Mevcut firma öğün başı 25,88 lira olmak üzere 472 milyon 902 bin lira teklifte bulunurken, birlikte hareket ettiği firmalar da bu rakamın çok az üstünde fiyatlar verdi. Böylece hem ortalama maliyet yükseltildi, hem de mevcut firmaya ihale verilmesinin yolu açıldı. Sektör temsilcileri, 2022 yılı öğün başı ortalama maliyetin 14-15 lira bandında olduğunu belirterek "Sözleşmede aylık fiyat farkı uygulaması da var. İhale herkese açık olsa rekabet sayesinde toplam teklif 200 milyon lira civarı olur. İhale iptal edilip yarışta adalet sağlanmazsa devlet en az 200 milyon lira zarara uğrar" dedi.